31.07.2012

Rezultati monitoringa Skupštine i Vlade PK za prvih 6 mjeseci 2012.g. VLAST POSAVSKOG KANTONA SE NE BAVI KLJUČNIM ŽIVOTNIM PROBLEMIMA SVOJIH GRAĐANA

LOKALNI POLITIČARI OBESMISLILI SU SAMO POSTOJANJE KANTONALNIH INSTITUCIJA VLASTI. Posavski kanton spada među one administrativno-teritorijalne jedinice u kojima je, ponašanjem lokalnih političara, obesmišljeno samo postojanje institucija vlasti u njima. Prvo se ne radi, odnosno radi toliko da je to gotovo zanemarivo, u neskladu sa potrebama građana i sa obavezama koje su u nadlažnesti kantonalnih vlasti. Drugo, fokus i ono malo rada vlasti daleko je od ključnih problema građana i sve više vlast postaje svrha samoj sebi. Problem je to sa kojim se srećemo na raznim mjestima, različitim nivoima vlasti, u različitom intenzitetu, širom BiH. Posavski kanton nije izolovan slučaj, ali je jedan od drastičnijih primjera te pojave.

VLADA I SKUPŠTINA POSAVSKOG KANTONA SU I U 2012. GODINI KASNILE SA USVAJANJEM KLJUČNIH DOKUMENATA - BUDŽETA I PROGRAMA RADA. Već drugu godinu za redom Vlada i Skupština PK probijaju zakonski rok za usvajanje Budžeta. Umjesto do 31.12. prethodne godine, kada bi zapravo trebalo, ili bar do 31.03. aktuelne (one na koju se odnosi Budžet), što je krajnji rok nakon koga se, po Zakonu, obustavljaju svi finansijski tokovi, Budžet je ove godine usvojen 26.04.2012. Isti dan usvojeni su i programi rada Vlade i Skupštine, koji bi, logično, takođe trebali da se donesu prije početka godine na koju se odnose.

REALIZACIJA PLANIRANOG JE PRILIČNO LOŠA. Zahvaljujući kašnjenju u usvajanju Programa rada i niskom nivou aktivnosti Skupštine, stopa realizacije planiranog Skupštine PK je vrlo niska. Od svega 32 mjere planirane za razmatranje do 30.06. Skupština Posavskog kantona realizovala je samo 14, odnosno oko 44% vlastitog polugodišnjeg plana (ili oko 23% obaveza planiranih za cijelu godinu). Realizacija plana Vlade je nešto bolja. Od 79 mjera, koliko Program ukupno sadrži, do 30. juna planirano je donošenje 50. Vlada i ministarstva su od tih 50 realizovala ukupno 26, odnosno realizovano je nešto više od polovine planiranog za realizaciju u prvih 6 mjeseci. Ili 33% godišnjeg Programa rada.

NIVO AKTIVNOSTI SKUPŠTINE POSAVSKOG KANTONA IZUZETNO JE NIZAK. Skupština Posavskog kantona je u prvih 6 mjeseci 2012. godine imala svega tri zasjedanja, u prosjeku jednu sjednicu svaka dva mjeseca. Sa tek 18 razmatranih mjera, u okviru ukupno 11 sati efektivnog rada na sjednicama, rezultat polugodišnjeg rada poslanika ovog kantona je u nivou jedne malo obimnije sjednice nekih drugih kantona.

VLAST PK SE UOPŠTE NE BAVI KLJUČNIM ŽIVOTNIM PROBLEMIMA SVOJIH GRAĐANA. Dvije trećine na sjednicama Skupštine razmatranih mjera odnosi se na Izvještaje, Informacije i Programe rada kantonalnih institucija. Od početka mandata nije bilo tematskih sjednica, nema strategija, nema mjera koje bitno utiču na kvalitet života građana. S druge strane, analiza mjera razmatranih na Vladi, pokazuje da se Vlada Posavskog kantona, tokom prve polovine 2012. godine bavila prije svega trošenjem budžetskih sredstava i svojom unutrašnjom organizacijom. Preko 70% razmatranih mjera odnosi se na implementaciju budžetskih sredstva, organizovanje rada javne uprave i kadrovsku politiku u Kantonu. Ono što je istinski poražavajuće je činjenica da izuzmemo li implementaciju budžetskih stavki Vlada Posavskog kantona u prvoj polovini 2012. godine nije razmatrala niti jednu mjeru koja bi unaprijedila život najugroženijih kategorija stanovništva kojih je iz dana u dan sve više. Slično tome na dnevnom redu se nisu našla niti pitanja iz oblasti poljoprivrede, privrede, kulture, zdravstva, i td.

NIVO ZAKONODAVNIH AKTIVNOSTI JE ZANEMARIV UZ NEPOTREBNO SKRAĆIVANJE ZAKONODAVNOG POSTUPKA. U ovom periodu Skupština Posavskog kantona je, kao zakonodavni organ, usvojila samo 3 zakona. Od čega su dva izmjene i dopune postojećih zakona (u svega par paragrafa) a jedan standardni akt koji prati Budžet Kantona. Pored toga, u Skupštini se i dalje zakoni ne razmatraju u redovnoj, nego u skraćenoj, proceduri. Odnosno razmatranje zakona u formi nacrta, čiji je smisao da prije svega poslanici, a onda i zainteresovane grupe građana, ili šira javnost, kroz javne rasprave, mogu uticati na sadržaj budućeg zakona, je potpuno izbačeno iz prakse ovog kantona, što je endemska pojava u svijetu bh zakonodavnih institucija.

BEZ „RETROAKTIVNOG PLANIRANJA” BILI BI NA NULI. Od 19 zakona, Programom rada Skupštine PK planiranih za realizaciju u 2012. godini, usvojena su svega 2. Što znači da je za pola godine usvojeno tek 10% zakona predviđenih Programom rada. Pri tome oba „planirana“ zakona usvojena su zapravo prije usvajanja Programa rada, kojim su „planirani“. Što je jedna od uobičajenih negativnosti koju kreatori programa rada u našim institucijama nikako da otklone i da shvate da se planirati može samo budućnost a ne i ono što se već desilo.

VLADA OTEŽAVA NORMALNO FUNKCIONISANJE RADA SKUPŠTINE. Niskim nivoom aktivnosti, zanemarivanjem programskih obaveza (vlastitih ali i onih iz Programa rada Skupštine), te koncentrisanošću na dnevno-operativne poslove, Vlada vlastitu ulogu minimizira a rad Skupštine znatno otežava.

KRAJNJE RAZLIČIT ODNOS POJEDINIH MINISTARSTAVA PREMA SVOJIM OBAVEZAMA. Nominalno, najveći broj realizovanih mjera, iz Programa rada Vlade, ima Ministarstvo prosvjete, znanosti kulture i sporta sa stopom realizacije od 78%. Nakon njega slijede Ministarstvo zdravstva, rada i socijalne politike  i Ministarstvo financija sa 62%. Nasuprot njima, najveći dužnici su Ministarstvo prometa, veza, turizma i zaštite okoliša i Ministarstvo unutrašnjih poslova, koja imaju procenat realizacije 0%, odnosno nisu realizovala niti jednu mjeru planiranu za prvu polovinu 2012. godine.

INDIVIDUALNA ODGOVORNOST ZASTUPNIKA JE NEADEKVATNA. Niskom nivou održanih sjednica Skupštine odgovara nizak nivo pojedinačnih aktivnosti zastupnika na sjednicama. Ukupno gledano, u prvih 6 mjeseci 2012. godine, postavljeno je samo 31 pitanje i pokrenuto 15 inicijativa, od čega su čak 50% ponovljena pitanja, neka čak i po treci put. Ako izuzmemo amandmane niti jedna mjera razmatrana na  Skupštini Posavskog kantona nije došla na prijedlog zastupnika. Osim toga, u Skupštini Posavskog kantona još uvijek postoje zastupnici koji od početka mandata nisu uzeli učešće na sjednicama Skupštine.

NE RADI SE ALI SE TROŠI. Čak 60% Budžeta PK predstavljaju izdvajanja za bruto plate, naknade i doprinose uposlenih u javnoj upravi. Planirani izdaci na ime plaća i naknada troškova zaposlenih povećani su za 4,61% u odnosu na plan Budžeta iz  2011. godine i iznose 17.073.000,00 KM. U okviru ove pozicije, izdaci za bruto plaće i naknade povećani su za 5,24% u odnosu na plan za 2011. godinu iz razloga povećanja broja djelatnika. Upravo se najznačajnije povećanje broja zaposlenih u 2012. godini očekuje u Skupštini  Posavskog kantona obzirom na brojne zahtjeve za profesionalizaciju zastupničkog odnosa koje se planiraju realizirati u ovoj godini. Neizostavno se postavlja pitanje moralnosti primanja plate za dva sata rada i tri realizovane mjere mjesečno, u prosjeku.

VLADA POSAVSKOG KANTONA I DALJE RADI U NEPOTPUNOM SASTAVU. Vlada PK i dalje nema imenovanog Ministra pravosuđa i uprave, nego Predsjednik Vlade, Marijan Oršolić, ima ovlaštenje za potpisivanje i donošenje općih akata iz nadležnosti ovog ministarstva. Vladajuća koalicija u Posavskom kantonu još uvijek nije uspjela da imenuju ministra pravosuđa i uprave, na način kako je definisano Ustavom PK. Dovevši time do situacije da Vlada evo već skoro pola mandata djeluje u nepotpunom sastavu i pod tužbom Ustavnom sudu, za narušavanje ravnopravnosti konstitutivnih naroda u izvršnim organima vlasti, jer djeluje u etnički čistom sastavu.