31.07.2015

Rezultati rada Vlade i Skupštine Tuzlanskog kantona za prvih šest mjeseci 2015 - vlast se i dalje najrađe bavi sama sobom.

FINANSIJSKI KOLAPS KANTONA I ČINJENICA DA VIŠE NEMA NOVCA ZA KUPOVINU SOCIJALNOG MIRA I ODLAGANJE TEŠKIH ODLUKA, DOVELI SU DO TOGA DA SE VLADA TK KONAČNO POČELA BAVITI NAGOMILANIM PROBLEMIMA KANTONALNE PRIVREDE. Otvoreni su procesi konsolidacije privrednih društava, prije svega onih gdje Vlada ima većinski udio u kapitalu. Najavljeno je da tamo gdje je dug premašio kapital, stečajem će se pokušati ozdraviti firme, dok će Vlada  radnicima omogućiti socijalno zbrinjavanje i sukcesivno uvezivanje radnog staža. Prema izjavi premijera za Tvornicu transportnih uređaja je urađeno sve što je bilo u mogućnosti Vlade i što je Sindikat tražio, ali je optužio Upravu firme da su propustili sve šanse da omoguće ulazak Tvornice u postupak finansijske konsolidacije, te najavio pokušaj da je kroz restrukturiranje i stečajni postupka pronađu strateški partneri. Nažalost, prilikom najava stečajnih postupaka u nizu firmi (TTU, Livnica čelika, Aida, Dita) premijer se ni jednom riječju nije zadržao na pitanju zašto ni jedan prethodni plan konsolidacije, nije dao pozitivne rezultate, niti je postavljeno pitanje odgovornosti uprava i menadžmenta firmi (imenovanih od strane Vlade TK!) koji su ih doveli u stanje stečaja.
NA VLADI TK, U 1. POLOVINI 2015. RAZMOTRENO JE I VIŠE VAŽNIH MJERA I POKRENUTO NEKOLIKO ZNAČAJNIH INICIJATIVA (IZMEĐU OSTALIH, INICIJATIVA ZA IZMJENU ZAKONA KOJIM SE REGULIŠE RASPODJELA JAVNIH PRIHODA PREMA KANTONIMA, TE ZAKONA O STEČAJU, OD KOJIH SE PUNO OČEKUJE), ALI SU NEKE VRLO VAŽNE, HITNE I OČEKIVANE MJERE IZOSTALE. Razmatranih strategija o privlačenju investicija i odluka o promjeni poslovnog ambijenta, do kraja drugog kvartala nije bilo, ali se očekuju u narednom periodu, nakon održavanja tematske konferencije Skupštine posvećene stanju u privredi.
VLADA TK JE, SA ZNATNIM KAŠNJENJEM, TEK SREDINOM DRUGOG KVARTALA 2015. GODINE, DONIJELA PROGRAM RADA ZA OVU GODINU. Program je usvojen na 10. redovnoj sjednici Vlade TK, 19.05.2015. Program u sebi sadrži 201 mjeru, od čega se 27 odnosi na zakone. Po broju planiranih mjera, Program rada Vlade za 2015. godinu je drugi po obimu od svih donešenih u posljednjih 9 godina, no, ozbiljnost Vlade ćemo isčitati iz stepena realizacije, na kraju godine, a ne iz obima planiranog. Zasad o (ne)ozbiljnosti Vlade i Skupštine, govori činjenica o neusklađenosti njihovih programa rada za ovu godinu.
A O (NE)OZBILJNOSTI GOVORI I NASTAVAK PRAKSE „PLANIRANJA UNAZAD“. U kontekstu velikih kašnjenja u usvajanju Program rada (i Vlade i Skupštine), pored kršenja propisa koji regulišu obaveze u tom kontekstu, akcentiramo i nastavak neprihvatljive prakse unošenja u plan rada i mjera koje su u doba usvajanja plana već bile realizovane. Tako je od navodno 87 realizovanih mjera iz Programa rada, u prvih 6 mjeseci, njih čak 57, zapravo, realizovano prije nego je plan uopšte usvojen (a dobar broj njih i prije nego je vlada, koja je plan kreirala, uopšte formirana). Ali su, u Programu rada, navedene kao da su planirane u prvih 5 mjeseci i realizovane baš u mjesecu u kome je to bilo predviđeno planom.
Ovakvim pristupom se s jedne strane donošenje planova rada pretvara u čistu formalnost ispražnjenu od smisla, a s druge strane se onemogućava vođenje statistike o realizaciji planiranih obaveza i (svjesno ili nesvjesno, nebitno je) lažiraju podaci o realizaciji planiranog (pa tako imamo 100-postotnu realizaciju planiranog u kvartalima u kojima program rada još nije bio usvojen???).
U suštini, radi se o tome da se godišnji programi rada moraju donositi na vrijeme (prije početka godine na koju se odnose), a ako se ne donesu na vrijeme, onda se programi rada mogu odnositi samo na vrijeme nakon svog usvajanja, odnosno mogu sadržavati samo mjere čije je usvajanje planirano u vremenu koje dolazi.
OCJENJUJUĆI PRVIH 100 DANA RADA VLADE TK, PREMIJER JE KONSTATOVAO DA JE OD TIH 100 DANA VLADA ČAK 44 DANA RADILA IZLOŽENA PRITISCIMA I PROTESTIMA. Ono što je Premijer naveo kao otežavajuću okolnost, CCI, međutim, pozdravlja kao demokratsko izražavanje volje građana i borbu za svoja prava. Kao konačno probuđeni građanski aktivizam i društveni potencijal za čiji pozitivni razvoj u nastavku, odgovornost snosi upravo vlast. Građani, naime, savršeno dobro prepoznaju i odgovornost u radu i skromnost i razumijevanje prema njihovim problemima, ali savršeno dobro razumiju i bahatost, nasilje, socijalnu neosjetljivost i nebrigu vlasti za vlastite građane. U tom kontekstu uvijek je sve do vlasti, a ne do građana.
RAD SKUPŠTINE TK U PRVOJ POLOVINI 2015. GODINE, UGLAVNOM JE U NIVOU VIĐENOG U PRETHODNOM MANDATU, KOJI JE ZBOG SVOJE NEEFIKASNOSTI I BAVLJENJA POLITIČARA SAMIM SOBOM, UMJESTO RADOM U INTERESU GRAĐANA, BIO NA STALNOJ METI OPRAVDANIH KRITIKA. 8 održanih zasjedanja, 64 razmotrene mjere, od čega 9 usvojenih zakona (i još 4 prihvaćena u nacrtu), finalni je rezultat rada Skupštine TK u prvoj polovini 2015. godine.
LOŠI ODNOSI UNUTAR VLADAJUĆE KOALICIJE, USPOSTAVLJENE NAKON POSLJEDNJIH OPŠTIH IZBORA, IMALI SU KONKRETNE POSLJEDICE NA RAD SKUPŠTINE. Jedan zakon je odbijen, više mjera povučeno sa dnevnog reda, sjednice Skupštine često prekidane pauzama, a jedna sjednica nije održana u predviđenom terminu, jer se poslanici nisu mogli dogovoriti ni oko dnevnog reda.
ODNOS SKUPŠTINE I VLADE, U POSMATRANOM PERIODU, BIO JE DALEKO OD POTREBNOG NIVOA. U proteklom monitorisanom periodu bilo je primjera nedovoljne koordinacije u radu Vlade i Skupštine u oblasti programiranja rada, donošenja budžeta, donošenja odluka o primanjima poslanika, realizacije zakonodavnih aktivnosti, aktivnog učešća u radu Skupštine i davanja odgovora na poslanička pitanja.
NEDOSTATAK KOORDINACIJE DOVEO JE DO USVAJANJA PROGRAMA RADA VLADE I SKUPŠTINE, KOJI SU MEĐUSOBNO NEUSAGLAŠENI. Odstupanja postoje i u planiranim mjerama i u rokovima kada bi trebale biti razmatrane. Gledajući samo zakone u Programu rada Skupštine TK za 2015. godinu planiran je zakon kojeg nema u programu tada Vlade a Vlada je, s druge strane, planirala 3 zakona  više u odnosu na Skupštinu. Upoređujući rokove razmatranja u Programu rada Skupštine sa rokovima navedenim u programu rada Vlade, zapažamo da  se kod 8 zakona rokovi razmatranja ne podudaraju, tako da imamo primjere da Skupština planira usvajanje zakona i 3 mjeseca prije nego  što ih Vlada kao i predlagač utvrdi. Itd.
PROGRAM RADA SKUPŠTINE TK USVOJEN JE SA NAJVEĆIM KAŠNJENJEM U POSLJEDNJIH 9 GODINA. Program rada Skupštine TK za 2015. godinu usvojen je 29.04.2015., što znači da je prekršen Poslovnik o radu Skupštine koji precizno definiše obavezu da se Program rada za određenu godinu donosi prije kraja prethodne. Program u sebi sadrži 81 mjeru, od čega su 25 zakoni i po broju planiranih mjera i zakona skoro je identičan prošlogodišnjem programu rada.
I PROGRAM RADA SKUPŠTINE SADRŽI ELEMENTE „PLANIRANJA UNAZAD“. No, zbog znatno manje produktivnosti Skupštine, ovaj problem je nešto manje izražen nego kod Vlade. No, principijelno, primjedba u ovom kontekstu, je identična onoj koju smo naveli za program rada Vlade. Dakle, neprihvatljivo je da u svoj plan rada, unosite mjere koje ste već realizovali, dok plan još nije postojao, i da na taj način, vještački podižete svoju efikasnost.
CCI SA ZADOVOLJSTVOM ISTIČE JEDAN POZITIVAN PRIMJER PONAŠANJA POSLANIKA - GRUPA POSLANIKA SKUPŠTINE TK IZ ŽIVINICA, KOJI PRIPADAJU RAZLIČITIM POLITIČKIM OPCIJAMA, ZAJEDNIČKI JE INICIRALA RJEŠAVANJE PROBLEMA PIJACE U ŽIVINICAMA I TIME POKAZALA DA SE U RJEŠAVANJU PROBLEMA MOŽE PRISTUPITI BEZ POLITIZIRANJA I SA KONCENZUSOM SVIH POLITIČKIH STRANAKA. Primjer zajedničkog rada 7 poslanika iz 6 političkih stranaka (Šiljegović Narcisa, Zukić Muamer iz SDA, Hodžić Amila - SDP, Rahimić Jasmin - SBB, Hasić Asmir - SBIH, Kamenjaković Samir - NSRZB i Sakić Mirza - BPS) na stvaranju podrške i iniciranju rješavanja problema funkcionisanja pijaca u Živinicama, je pozitivan primjer odgovornog djelovanja poslanika. Poslanici su izbjegli zamku parcijalnog djelovanja, samoreklamerstva i uskostranačkih ciljeva i u fokus stavili interese građana, te nakon što su dobili podršku u Skupštini TK, prema Vladi Federacije uputili inicijativu za izmjenom seta propisa  iz ove oblasti.