02.09.2015
Monitoring Vlade i Skupštine Srednjobosanskog kantona u prvoj polovini 2015 - najveći dio proveden je u čekanju na konstituisanje vlasti.
REZULTATI SKUPŠTINE OSTVARENI U PRVOJ POLOVINI 2015. GODINE, ISPOD SU KANTONALNIH PROSJEKA. Skupština SBK spada u donju polovinu po broju održanih zasjedanja u prvoj polovini 2015. A po broju realizovanih mjera lošije su samo skupštine Posavskog i Kantona 10. I po broju realizovanih zakona Skupština SBK je u donjoj polovini (sa Posavskim, Unsko-sanskim, Hercegovačko-neretvanskim, i Kantonom 10).
REZULTATI U ZAKONODAVNOJ SFERI POPRAVLJENI SU, BUKVALNO, U POSLJEDNJI ČAS. Skupština SBK, kao institucija čija je najznačajnija funkcija stvaranje zakonodavnog okvira, odnosno usvajanje zakona kojima se reguliše život u Kantonu, do zadnjeg je dana prvog polugodišta imala tek 1 usvojen zakon – Zakon o izvršenju Budžeta – a onda ih je taj zadnji dan usvojila još 2 a 4 prihvatila u nacrtu i poslala u daljnju proceduru. Ukupan skor realizovanog u prvom polugodištu 2015. godine je, dakle, 3 usvojena zakona i 4 prihvaćena u nacrtu, što je, poredimo li sa rezultatima ostvarenim u predhodnom mandatu, bolje jedino od ostvarenog u prvih 6 mjeseci 2011.
KVANTITET NE DONOSI NUŽNO I KVALITET – O ČEMU GOVORI SADRŽAJ NEKIH OD ZAKONA O KOJIMA JE SKUPŠTINA ODLUČIVALA U POSMATRANOM PERIODU. Najbolji primjer u tom kontekstu je Zakon o zavodu za školstvo, prihvaćen u nacrtu na sjednici od 30.03. a kojim se nastavlja produbljivati segregacija unutar sistema obrazovanja u Federaciji BiH. Pritom, zakon se pokušalo “progurati” nabrzinu – Vlada je za isti bila predvidjela skraćeni postupak, ali ga je Skupština, nakon glasanja, vratila u redovnu proceduru.
PROGRAM RADA SKUPŠTINE SBK NIJE USVOJEN U PRVIH 6 MJESECI 2015. GODINE. Program je usvojen na 6. sjednici Skupštine, 28.07. što je najveće kašnjenje u usvajanju programa rada Skupštine, u posljednjih 8 godina. Ovo, naravno, više ne može biti godišnji program rada Skupštine za 2015. Ovo je program rada za posljednjih 5 mjeseci 2015. godine. Konstatujmo da se nedonošenjem programa rada na vrijeme – prije početka godine na koju se odnosi – ovaj važni alat za povećanje efikasnosti rada institucija i njihove fokusiranosti na projektovane ciljeve, naprosto obesmišljava i sve svodi na čistu formu.
PREKRŠEN JE ZAKON O BUDŽETIMA U FBIH JER BUDŽET SBK ZA 2015. GODINU NIJE USVOJEN DO KRAJA 2014. GODINE. Finansiranje u prvom tromjesečju 2015. godine, obezbjeđeno je Odlukom o privremenom finansiranju, a Budžet SBK za 2015. usvojen je 30.03.2015. godine, u visini 171.974.847 KM.
TRANSPARENTOST RADA SKUPŠTINE SBK JE NA NEDOVOLJNO VISOKOM NIVOU. Skupština SBK je jedina institucija zakonodavne vlasti u BiH koja nema svoju službenu web stranicu, tako da je veliki broj građana uskraćen za blagovremeno i detaljno informisanje o radu Skupštine i poslanika pojedinačno. Treba istaći da su sve sjednice Skupštine javne i učešće javnosti u njezinom radu se odvija u skladu sa poslovničkim normama, takođe stručna služba Skupštine profesionalno obavlja zadatke koji su joj povjereni, međutim, za kvalitetno i cjelovito informisanje javnosti koje motiviše i omogućava praćenje i učešće u društvenim procesima neophodno je mnogo više.
OSIM SLABOG INTENZITETA RADA I NISKE PRODUKTIVNOSTI, SKUPŠTINU SBK KARAKTERIŠE I SOCIJALNA NEOSJETLJIVOST. Zanemarujući opšte stanje u Kantonu, i zemlji u cjelini, i činjenicu o krajnje niskom intenzitetu rada i skromnim rezultatima, čak 18 poslanika je profesionalizovalo svoj status u Skupštini, odnosno za svoj „rad“ primaju redovnu mjesečnu platu. A još 5 poslanika iz novog saziva Skupštine koji su delegati u Domu naroda Parlamenta FBiH, profesionalizovalo je svoj status u Parlamentu FBiH. Pritom, vlast SBK je jedna od onih koji su se oglušili na zahtjeve javnosti za smanjivanjem ili ukidanjem određenih povlastica političara, tako da i dalje isplaćuje tzv. „bijeli kruh“, odnosno bivšim članovima vlasti isplaćuje punu platu godinu dana nakon njihovog odlaska sa funkcije.
VLADA SBK U „TEHNIČKOM MANDATU“, KOJA JE OBAVLJALA IZVRŠNU VLAST U PRVIH 5 MJESECI, U POSMATRANOM PERIODU, BILA JE SVEDENA NA 2/3 SVOG PUNOG KAPACITETA. Devetočlana vlada, koja je u „tehnički mandat“ ušla sa 7 ministara (nakon što su dvojica podnijela ostavke, radi preuzimanja mandata poslanika Skupštine SBK), ostala je, u posmatranom periodu, bez još jednog svog člana – nakon kratke i teške bolesti 29.01.2015. preminuo je Ministar unutrašnjih poslova SBK Jozo Lučić (HDZ 1990), koji je na posljednjim izborima, u oktobru 2014, bio izabran za poslanika u Federalnom parlamentu. Vlada SBK, dakle, veći dio posmatranog perioda funkcionisala je sa samo 6 članova, što je, jasno, dodatno otežavalo njen rad.
VLADA SBK U „TEHNIČKOM MANDATU“ U POSLJEDNJIM MJESECIMA SVOG FUNKCIONISANJA, PO SASTAVU JE UGLAVNOM ODGOVARALA AKTUELNOJ SKUPŠTINSKOJ VEĆINI (IZUZETAK JE BIO SAMO JEDAN MINISTAR IZ SDP-A) A POLOVINA TAKVE VLADE PREŠLA JE I U SASTAV NOVE, UKLJUČUJUĆI I PREMIJERA. Ovaj koalicijski i kadrovski kontinuitet, nije, međutim, pa ni uz proširenje na normalni, devetočlani sastav, doveo do brzog snalaženja nove vlade, pa su njeni rezultati ispod prosjeka ostvarenog u prvih 6 mjeseci 2015. kada posmatramo broj realizovanih mjera.
RAD VLADE U „TEHNIČKOM MANDATU“ SA SMANJENJIM KAPACITETOM, PAD INTENZITETA ZASJEDANJA U 5. MJESECU (NA SVEGA 1 SJEDNICU) I POČETNO NESNALAŽENJE NOVE VLADE, DOVELI SU DO REZULTATA OD KOJIH SU, POREDEĆI SA PRETHODNIM MANDATOM, LOŠIJI JEDINO ONI IZ PRVOG POLUGODIŠTA 2011, OSTVARENI U SLIČNIM USLOVIMA. Upoređujući statističke podatke moguće je produktivnost dovesti u direktnu vezu sa količinom rada. Broj sati provedenih na sjednicama u prvih 6 mjeseci 2015. (31 sat), veći je jedino od broja sati koje je Vlada SBK na sjednicama provela u prvih 6 mjeseci 2011. (21 sat). A više je nego duplo manji od broja sati koje Vlada SBK provodila na sjednicama u prvim polugodištima ostale 3 godine prethodnog mandata (između 65 i 72 sata). Pa je i konačni broj razmatranih mjera u prvih 6 mjeseci 2015. (503 mjere) za cca 170 veći od broja mjera razmotrenih u 2011, a za cca 100 do 180 manji od rezultata ostvarenih u prvim kvartalima 2012 – 2014. god.
REZULTATI SU NAROČITO LOŠI U KONTEKSTU UTVRĐIVANJA ZAKONA. U prvoj polovini 2015. godine utvrđeno je svega 4 zakona, i to 3 u finalnoj formi prijedloga i 1 u nacrtu. Ovo je najlošiji rezultat u posljednjih 5 godina. Svi zakoni utvrđeni su od strane vlade u „tehničkom mandatu“.
VLADA SBK PREKRŠILA JE POSLOVNIK O SVOM RADU, NE USVOJIVŠI PROGRAM RADA ZA 2015. GODINU DO KRAJA 2014, A NOVOIZABRANA VLADA JE U OVOM KONTEKSTU REAGOVALA VRLO BRZO. Nova vlada SBK utvrdila je svoj program rada svega 15 dana nakon svog konstituisanja. No on se, u posmatranom periodu, nije našao na sjednicama Skupštine - usvojen je tek krajem jula.
Konstatujmo da je vlada u „tehničkom mandatu“ funkcionisala bez usvojenog programa rada, iako Poslovnik o radu Vlade SBK, koji nalaže tu obavezu, ne predviđa nikakve izuzetke, niti argumente tipa „čekanje na izbor nove vlade“. Institucije u cilju povećanja efikasnosti svog rada, fokusiranosti na zadate ciljeve i transparentnosti, odnosno mogućnosti uvida javnosti u njihov rad, obavezne su donositi godišnje programe rada prije otpočinjanja godine na koju se odnose. Eventualne promjene na vlasti mogu dovesti do revidiranja postojećih planova, ali rad bez plana, institucija sa ovakvim stepenom odgovornosti, se ne bi smio dešavati. Na žalost, dešava se. Vlada SBK jedna je od institucija sa kontinuirano krajnje neodgovornim odnosom prema obavezi planiranja svog rada – ni jednom u posljednjih 9 godina program rada nije donešen na vrijeme. Naprotiv, zabilježena su kašnjenja tog stepena da osim što potpuno obesmišljavaju funkciju programa rada, kao alata za podizanje stepena efikasnosti rada institucije, predstavljaju i neslavni rekord među bh. institucijama. U tri navrata, u posljednjih 9 godina, Vlada je svoj godišnji program usvajala u zadnjem kvartalu godine na koju se program odnosio. Program rada za 2011. godinu je, npr. usvojen - 30.11.2011, dakle svega mjesec dana do kraja godine na koju se odnosi, što je naravno tek formalno ispunjavanje obaveze, bez suštinskog značaja.
JOŠ UVIJEK NIJE USVOJENA STRATEGIJA RAZVOJA SBK. Vlada SBK, u saradnji sa Razvojnim programom Ujedinjenih nacija (UNDP) pristupila je, u prethodnom mandatu, izradi Strategije razvoja SBK za period 2014-2020. Izuzetno je pohvalna transparentnost ovog procesa i mogućnost da o strateškim pravcima razvoja Kantona svoje mišljenje daju i predstavnici javnog i privatnog sektora u privredi i predstavnici nevladinih organizacija, no sporost čitavog procesa izrade i finalizacije, polako dovodi u pitanje namjeru, odnosno sam naziv strategije, tačnije vremensku odrednicu na koju se referiše. Nadamo se da Vlada i Skupština SBK neće Strategiju razvoja SBK za period 2014-2020, usvojiti na način kako usvajaju programe svog rada – na polovini ili tek pred kraj perioda na koji se odnosi. I nadamo se da će institucije vlasti u SBK u narednom periodu značajno intenzivirati svoj rad i fokusirati se na reformske procese, stimulisanje ekonomskog razvoja, kroz podršku „realnom sektoru“ i rješavanje nagomilanih problema svojih građana.
REZULTATI SKUPŠTINE OSTVARENI U PRVOJ POLOVINI 2015. GODINE, ISPOD SU KANTONALNIH PROSJEKA. Skupština SBK spada u donju polovinu po broju održanih zasjedanja u prvoj polovini 2015. A po broju realizovanih mjera lošije su samo skupštine Posavskog i Kantona 10. I po broju realizovanih zakona Skupština SBK je u donjoj polovini (sa Posavskim, Unsko-sanskim, Hercegovačko-neretvanskim, i Kantonom 10).
REZULTATI U ZAKONODAVNOJ SFERI POPRAVLJENI SU, BUKVALNO, U POSLJEDNJI ČAS. Skupština SBK, kao institucija čija je najznačajnija funkcija stvaranje zakonodavnog okvira, odnosno usvajanje zakona kojima se reguliše život u Kantonu, do zadnjeg je dana prvog polugodišta imala tek 1 usvojen zakon – Zakon o izvršenju Budžeta – a onda ih je taj zadnji dan usvojila još 2 a 4 prihvatila u nacrtu i poslala u daljnju proceduru. Ukupan skor realizovanog u prvom polugodištu 2015. godine je, dakle, 3 usvojena zakona i 4 prihvaćena u nacrtu, što je, poredimo li sa rezultatima ostvarenim u predhodnom mandatu, bolje jedino od ostvarenog u prvih 6 mjeseci 2011.
KVANTITET NE DONOSI NUŽNO I KVALITET – O ČEMU GOVORI SADRŽAJ NEKIH OD ZAKONA O KOJIMA JE SKUPŠTINA ODLUČIVALA U POSMATRANOM PERIODU. Najbolji primjer u tom kontekstu je Zakon o zavodu za školstvo, prihvaćen u nacrtu na sjednici od 30.03. a kojim se nastavlja produbljivati segregacija unutar sistema obrazovanja u Federaciji BiH. Pritom, zakon se pokušalo “progurati” nabrzinu – Vlada je za isti bila predvidjela skraćeni postupak, ali ga je Skupština, nakon glasanja, vratila u redovnu proceduru.
PROGRAM RADA SKUPŠTINE SBK NIJE USVOJEN U PRVIH 6 MJESECI 2015. GODINE. Program je usvojen na 6. sjednici Skupštine, 28.07. što je najveće kašnjenje u usvajanju programa rada Skupštine, u posljednjih 8 godina. Ovo, naravno, više ne može biti godišnji program rada Skupštine za 2015. Ovo je program rada za posljednjih 5 mjeseci 2015. godine. Konstatujmo da se nedonošenjem programa rada na vrijeme – prije početka godine na koju se odnosi – ovaj važni alat za povećanje efikasnosti rada institucija i njihove fokusiranosti na projektovane ciljeve, naprosto obesmišljava i sve svodi na čistu formu.
PREKRŠEN JE ZAKON O BUDŽETIMA U FBIH JER BUDŽET SBK ZA 2015. GODINU NIJE USVOJEN DO KRAJA 2014. GODINE. Finansiranje u prvom tromjesečju 2015. godine, obezbjeđeno je Odlukom o privremenom finansiranju, a Budžet SBK za 2015. usvojen je 30.03.2015. godine, u visini 171.974.847 KM.
TRANSPARENTOST RADA SKUPŠTINE SBK JE NA NEDOVOLJNO VISOKOM NIVOU. Skupština SBK je jedina institucija zakonodavne vlasti u BiH koja nema svoju službenu web stranicu, tako da je veliki broj građana uskraćen za blagovremeno i detaljno informisanje o radu Skupštine i poslanika pojedinačno. Treba istaći da su sve sjednice Skupštine javne i učešće javnosti u njezinom radu se odvija u skladu sa poslovničkim normama, takođe stručna služba Skupštine profesionalno obavlja zadatke koji su joj povjereni, međutim, za kvalitetno i cjelovito informisanje javnosti koje motiviše i omogućava praćenje i učešće u društvenim procesima neophodno je mnogo više.
OSIM SLABOG INTENZITETA RADA I NISKE PRODUKTIVNOSTI, SKUPŠTINU SBK KARAKTERIŠE I SOCIJALNA NEOSJETLJIVOST. Zanemarujući opšte stanje u Kantonu, i zemlji u cjelini, i činjenicu o krajnje niskom intenzitetu rada i skromnim rezultatima, čak 18 poslanika je profesionalizovalo svoj status u Skupštini, odnosno za svoj „rad“ primaju redovnu mjesečnu platu. A još 5 poslanika iz novog saziva Skupštine koji su delegati u Domu naroda Parlamenta FBiH, profesionalizovalo je svoj status u Parlamentu FBiH. Pritom, vlast SBK je jedna od onih koji su se oglušili na zahtjeve javnosti za smanjivanjem ili ukidanjem određenih povlastica političara, tako da i dalje isplaćuje tzv. „bijeli kruh“, odnosno bivšim članovima vlasti isplaćuje punu platu godinu dana nakon njihovog odlaska sa funkcije.
VLADA SBK U „TEHNIČKOM MANDATU“, KOJA JE OBAVLJALA IZVRŠNU VLAST U PRVIH 5 MJESECI, U POSMATRANOM PERIODU, BILA JE SVEDENA NA 2/3 SVOG PUNOG KAPACITETA. Devetočlana vlada, koja je u „tehnički mandat“ ušla sa 7 ministara (nakon što su dvojica podnijela ostavke, radi preuzimanja mandata poslanika Skupštine SBK), ostala je, u posmatranom periodu, bez još jednog svog člana – nakon kratke i teške bolesti 29.01.2015. preminuo je Ministar unutrašnjih poslova SBK Jozo Lučić (HDZ 1990), koji je na posljednjim izborima, u oktobru 2014, bio izabran za poslanika u Federalnom parlamentu. Vlada SBK, dakle, veći dio posmatranog perioda funkcionisala je sa samo 6 članova, što je, jasno, dodatno otežavalo njen rad.
VLADA SBK U „TEHNIČKOM MANDATU“ U POSLJEDNJIM MJESECIMA SVOG FUNKCIONISANJA, PO SASTAVU JE UGLAVNOM ODGOVARALA AKTUELNOJ SKUPŠTINSKOJ VEĆINI (IZUZETAK JE BIO SAMO JEDAN MINISTAR IZ SDP-A) A POLOVINA TAKVE VLADE PREŠLA JE I U SASTAV NOVE, UKLJUČUJUĆI I PREMIJERA. Ovaj koalicijski i kadrovski kontinuitet, nije, međutim, pa ni uz proširenje na normalni, devetočlani sastav, doveo do brzog snalaženja nove vlade, pa su njeni rezultati ispod prosjeka ostvarenog u prvih 6 mjeseci 2015. kada posmatramo broj realizovanih mjera.
RAD VLADE U „TEHNIČKOM MANDATU“ SA SMANJENJIM KAPACITETOM, PAD INTENZITETA ZASJEDANJA U 5. MJESECU (NA SVEGA 1 SJEDNICU) I POČETNO NESNALAŽENJE NOVE VLADE, DOVELI SU DO REZULTATA OD KOJIH SU, POREDEĆI SA PRETHODNIM MANDATOM, LOŠIJI JEDINO ONI IZ PRVOG POLUGODIŠTA 2011, OSTVARENI U SLIČNIM USLOVIMA. Upoređujući statističke podatke moguće je produktivnost dovesti u direktnu vezu sa količinom rada. Broj sati provedenih na sjednicama u prvih 6 mjeseci 2015. (31 sat), veći je jedino od broja sati koje je Vlada SBK na sjednicama provela u prvih 6 mjeseci 2011. (21 sat). A više je nego duplo manji od broja sati koje Vlada SBK provodila na sjednicama u prvim polugodištima ostale 3 godine prethodnog mandata (između 65 i 72 sata). Pa je i konačni broj razmatranih mjera u prvih 6 mjeseci 2015. (503 mjere) za cca 170 veći od broja mjera razmotrenih u 2011, a za cca 100 do 180 manji od rezultata ostvarenih u prvim kvartalima 2012 – 2014. god.
REZULTATI SU NAROČITO LOŠI U KONTEKSTU UTVRĐIVANJA ZAKONA. U prvoj polovini 2015. godine utvrđeno je svega 4 zakona, i to 3 u finalnoj formi prijedloga i 1 u nacrtu. Ovo je najlošiji rezultat u posljednjih 5 godina. Svi zakoni utvrđeni su od strane vlade u „tehničkom mandatu“.
VLADA SBK PREKRŠILA JE POSLOVNIK O SVOM RADU, NE USVOJIVŠI PROGRAM RADA ZA 2015. GODINU DO KRAJA 2014, A NOVOIZABRANA VLADA JE U OVOM KONTEKSTU REAGOVALA VRLO BRZO. Nova vlada SBK utvrdila je svoj program rada svega 15 dana nakon svog konstituisanja. No on se, u posmatranom periodu, nije našao na sjednicama Skupštine - usvojen je tek krajem jula.
Konstatujmo da je vlada u „tehničkom mandatu“ funkcionisala bez usvojenog programa rada, iako Poslovnik o radu Vlade SBK, koji nalaže tu obavezu, ne predviđa nikakve izuzetke, niti argumente tipa „čekanje na izbor nove vlade“. Institucije u cilju povećanja efikasnosti svog rada, fokusiranosti na zadate ciljeve i transparentnosti, odnosno mogućnosti uvida javnosti u njihov rad, obavezne su donositi godišnje programe rada prije otpočinjanja godine na koju se odnose. Eventualne promjene na vlasti mogu dovesti do revidiranja postojećih planova, ali rad bez plana, institucija sa ovakvim stepenom odgovornosti, se ne bi smio dešavati. Na žalost, dešava se. Vlada SBK jedna je od institucija sa kontinuirano krajnje neodgovornim odnosom prema obavezi planiranja svog rada – ni jednom u posljednjih 9 godina program rada nije donešen na vrijeme. Naprotiv, zabilježena su kašnjenja tog stepena da osim što potpuno obesmišljavaju funkciju programa rada, kao alata za podizanje stepena efikasnosti rada institucije, predstavljaju i neslavni rekord među bh. institucijama. U tri navrata, u posljednjih 9 godina, Vlada je svoj godišnji program usvajala u zadnjem kvartalu godine na koju se program odnosio. Program rada za 2011. godinu je, npr. usvojen - 30.11.2011, dakle svega mjesec dana do kraja godine na koju se odnosi, što je naravno tek formalno ispunjavanje obaveze, bez suštinskog značaja.
JOŠ UVIJEK NIJE USVOJENA STRATEGIJA RAZVOJA SBK. Vlada SBK, u saradnji sa Razvojnim programom Ujedinjenih nacija (UNDP) pristupila je, u prethodnom mandatu, izradi Strategije razvoja SBK za period 2014-2020. Izuzetno je pohvalna transparentnost ovog procesa i mogućnost da o strateškim pravcima razvoja Kantona svoje mišljenje daju i predstavnici javnog i privatnog sektora u privredi i predstavnici nevladinih organizacija, no sporost čitavog procesa izrade i finalizacije, polako dovodi u pitanje namjeru, odnosno sam naziv strategije, tačnije vremensku odrednicu na koju se referiše. Nadamo se da Vlada i Skupština SBK neće Strategiju razvoja SBK za period 2014-2020, usvojiti na način kako usvajaju programe svog rada – na polovini ili tek pred kraj perioda na koji se odnosi. I nadamo se da će institucije vlasti u SBK u narednom periodu značajno intenzivirati svoj rad i fokusirati se na reformske procese, stimulisanje ekonomskog razvoja, kroz podršku „realnom sektoru“ i rješavanje nagomilanih problema svojih građana.
REZULTATI SKUPŠTINE OSTVARENI U PRVOJ POLOVINI 2015. GODINE, ISPOD SU KANTONALNIH PROSJEKA. Skupština SBK spada u donju polovinu po broju održanih zasjedanja u prvoj polovini 2015. A po broju realizovanih mjera lošije su samo skupštine Posavskog i Kantona 10. I po broju realizovanih zakona Skupština SBK je u donjoj polovini (sa Posavskim, Unsko-sanskim, Hercegovačko-neretvanskim, i Kantonom 10).
REZULTATI U ZAKONODAVNOJ SFERI POPRAVLJENI SU, BUKVALNO, U POSLJEDNJI ČAS. Skupština SBK, kao institucija čija je najznačajnija funkcija stvaranje zakonodavnog okvira, odnosno usvajanje zakona kojima se reguliše život u Kantonu, do zadnjeg je dana prvog polugodišta imala tek 1 usvojen zakon – Zakon o izvršenju Budžeta – a onda ih je taj zadnji dan usvojila još 2 a 4 prihvatila u nacrtu i poslala u daljnju proceduru. Ukupan skor realizovanog u prvom polugodištu 2015. godine je, dakle, 3 usvojena zakona i 4 prihvaćena u nacrtu, što je, poredimo li sa rezultatima ostvarenim u predhodnom mandatu, bolje jedino od ostvarenog u prvih 6 mjeseci 2011.
KVANTITET NE DONOSI NUŽNO I KVALITET – O ČEMU GOVORI SADRŽAJ NEKIH OD ZAKONA O KOJIMA JE SKUPŠTINA ODLUČIVALA U POSMATRANOM PERIODU. Najbolji primjer u tom kontekstu je Zakon o zavodu za školstvo, prihvaćen u nacrtu na sjednici od 30.03. a kojim se nastavlja produbljivati segregacija unutar sistema obrazovanja u Federaciji BiH. Pritom, zakon se pokušalo “progurati” nabrzinu – Vlada je za isti bila predvidjela skraćeni postupak, ali ga je Skupština, nakon glasanja, vratila u redovnu proceduru.
PROGRAM RADA SKUPŠTINE SBK NIJE USVOJEN U PRVIH 6 MJESECI 2015. GODINE. Program je usvojen na 6. sjednici Skupštine, 28.07. što je najveće kašnjenje u usvajanju programa rada Skupštine, u posljednjih 8 godina. Ovo, naravno, više ne može biti godišnji program rada Skupštine za 2015. Ovo je program rada za posljednjih 5 mjeseci 2015. godine. Konstatujmo da se nedonošenjem programa rada na vrijeme – prije početka godine na koju se odnosi – ovaj važni alat za povećanje efikasnosti rada institucija i njihove fokusiranosti na projektovane ciljeve, naprosto obesmišljava i sve svodi na čistu formu.
PREKRŠEN JE ZAKON O BUDŽETIMA U FBIH JER BUDŽET SBK ZA 2015. GODINU NIJE USVOJEN DO KRAJA 2014. GODINE. Finansiranje u prvom tromjesečju 2015. godine, obezbjeđeno je Odlukom o privremenom finansiranju, a Budžet SBK za 2015. usvojen je 30.03.2015. godine, u visini 171.974.847 KM.
TRANSPARENTOST RADA SKUPŠTINE SBK JE NA NEDOVOLJNO VISOKOM NIVOU. Skupština SBK je jedina institucija zakonodavne vlasti u BiH koja nema svoju službenu web stranicu, tako da je veliki broj građana uskraćen za blagovremeno i detaljno informisanje o radu Skupštine i poslanika pojedinačno. Treba istaći da su sve sjednice Skupštine javne i učešće javnosti u njezinom radu se odvija u skladu sa poslovničkim normama, takođe stručna služba Skupštine profesionalno obavlja zadatke koji su joj povjereni, međutim, za kvalitetno i cjelovito informisanje javnosti koje motiviše i omogućava praćenje i učešće u društvenim procesima neophodno je mnogo više.
OSIM SLABOG INTENZITETA RADA I NISKE PRODUKTIVNOSTI, SKUPŠTINU SBK KARAKTERIŠE I SOCIJALNA NEOSJETLJIVOST. Zanemarujući opšte stanje u Kantonu, i zemlji u cjelini, i činjenicu o krajnje niskom intenzitetu rada i skromnim rezultatima, čak 18 poslanika je profesionalizovalo svoj status u Skupštini, odnosno za svoj „rad“ primaju redovnu mjesečnu platu. A još 5 poslanika iz novog saziva Skupštine koji su delegati u Domu naroda Parlamenta FBiH, profesionalizovalo je svoj status u Parlamentu FBiH. Pritom, vlast SBK je jedna od onih koji su se oglušili na zahtjeve javnosti za smanjivanjem ili ukidanjem određenih povlastica političara, tako da i dalje isplaćuje tzv. „bijeli kruh“, odnosno bivšim članovima vlasti isplaćuje punu platu godinu dana nakon njihovog odlaska sa funkcije.
VLADA SBK U „TEHNIČKOM MANDATU“, KOJA JE OBAVLJALA IZVRŠNU VLAST U PRVIH 5 MJESECI, U POSMATRANOM PERIODU, BILA JE SVEDENA NA 2/3 SVOG PUNOG KAPACITETA. Devetočlana vlada, koja je u „tehnički mandat“ ušla sa 7 ministara (nakon što su dvojica podnijela ostavke, radi preuzimanja mandata poslanika Skupštine SBK), ostala je, u posmatranom periodu, bez još jednog svog člana – nakon kratke i teške bolesti 29.01.2015. preminuo je Ministar unutrašnjih poslova SBK Jozo Lučić (HDZ 1990), koji je na posljednjim izborima, u oktobru 2014, bio izabran za poslanika u Federalnom parlamentu. Vlada SBK, dakle, veći dio posmatranog perioda funkcionisala je sa samo 6 članova, što je, jasno, dodatno otežavalo njen rad.
VLADA SBK U „TEHNIČKOM MANDATU“ U POSLJEDNJIM MJESECIMA SVOG FUNKCIONISANJA, PO SASTAVU JE UGLAVNOM ODGOVARALA AKTUELNOJ SKUPŠTINSKOJ VEĆINI (IZUZETAK JE BIO SAMO JEDAN MINISTAR IZ SDP-A) A POLOVINA TAKVE VLADE PREŠLA JE I U SASTAV NOVE, UKLJUČUJUĆI I PREMIJERA. Ovaj koalicijski i kadrovski kontinuitet, nije, međutim, pa ni uz proširenje na normalni, devetočlani sastav, doveo do brzog snalaženja nove vlade, pa su njeni rezultati ispod prosjeka ostvarenog u prvih 6 mjeseci 2015. kada posmatramo broj realizovanih mjera.
RAD VLADE U „TEHNIČKOM MANDATU“ SA SMANJENJIM KAPACITETOM, PAD INTENZITETA ZASJEDANJA U 5. MJESECU (NA SVEGA 1 SJEDNICU) I POČETNO NESNALAŽENJE NOVE VLADE, DOVELI SU DO REZULTATA OD KOJIH SU, POREDEĆI SA PRETHODNIM MANDATOM, LOŠIJI JEDINO ONI IZ PRVOG POLUGODIŠTA 2011, OSTVARENI U SLIČNIM USLOVIMA. Upoređujući statističke podatke moguće je produktivnost dovesti u direktnu vezu sa količinom rada. Broj sati provedenih na sjednicama u prvih 6 mjeseci 2015. (31 sat), veći je jedino od broja sati koje je Vlada SBK na sjednicama provela u prvih 6 mjeseci 2011. (21 sat). A više je nego duplo manji od broja sati koje Vlada SBK provodila na sjednicama u prvim polugodištima ostale 3 godine prethodnog mandata (između 65 i 72 sata). Pa je i konačni broj razmatranih mjera u prvih 6 mjeseci 2015. (503 mjere) za cca 170 veći od broja mjera razmotrenih u 2011, a za cca 100 do 180 manji od rezultata ostvarenih u prvim kvartalima 2012 – 2014. god.
REZULTATI SU NAROČITO LOŠI U KONTEKSTU UTVRĐIVANJA ZAKONA. U prvoj polovini 2015. godine utvrđeno je svega 4 zakona, i to 3 u finalnoj formi prijedloga i 1 u nacrtu. Ovo je najlošiji rezultat u posljednjih 5 godina. Svi zakoni utvrđeni su od strane vlade u „tehničkom mandatu“.
VLADA SBK PREKRŠILA JE POSLOVNIK O SVOM RADU, NE USVOJIVŠI PROGRAM RADA ZA 2015. GODINU DO KRAJA 2014, A NOVOIZABRANA VLADA JE U OVOM KONTEKSTU REAGOVALA VRLO BRZO. Nova vlada SBK utvrdila je svoj program rada svega 15 dana nakon svog konstituisanja. No on se, u posmatranom periodu, nije našao na sjednicama Skupštine - usvojen je tek krajem jula.
Konstatujmo da je vlada u „tehničkom mandatu“ funkcionisala bez usvojenog programa rada, iako Poslovnik o radu Vlade SBK, koji nalaže tu obavezu, ne predviđa nikakve izuzetke, niti argumente tipa „čekanje na izbor nove vlade“. Institucije u cilju povećanja efikasnosti svog rada, fokusiranosti na zadate ciljeve i transparentnosti, odnosno mogućnosti uvida javnosti u njihov rad, obavezne su donositi godišnje programe rada prije otpočinjanja godine na koju se odnose. Eventualne promjene na vlasti mogu dovesti do revidiranja postojećih planova, ali rad bez plana, institucija sa ovakvim stepenom odgovornosti, se ne bi smio dešavati. Na žalost, dešava se. Vlada SBK jedna je od institucija sa kontinuirano krajnje neodgovornim odnosom prema obavezi planiranja svog rada – ni jednom u posljednjih 9 godina program rada nije donešen na vrijeme. Naprotiv, zabilježena su kašnjenja tog stepena da osim što potpuno obesmišljavaju funkciju programa rada, kao alata za podizanje stepena efikasnosti rada institucije, predstavljaju i neslavni rekord među bh. institucijama. U tri navrata, u posljednjih 9 godina, Vlada je svoj godišnji program usvajala u zadnjem kvartalu godine na koju se program odnosio. Program rada za 2011. godinu je, npr. usvojen - 30.11.2011, dakle svega mjesec dana do kraja godine na koju se odnosi, što je naravno tek formalno ispunjavanje obaveze, bez suštinskog značaja.
JOŠ UVIJEK NIJE USVOJENA STRATEGIJA RAZVOJA SBK. Vlada SBK, u saradnji sa Razvojnim programom Ujedinjenih nacija (UNDP) pristupila je, u prethodnom mandatu, izradi Strategije razvoja SBK za period 2014-2020. Izuzetno je pohvalna transparentnost ovog procesa i mogućnost da o strateškim pravcima razvoja Kantona svoje mišljenje daju i predstavnici javnog i privatnog sektora u privredi i predstavnici nevladinih organizacija, no sporost čitavog procesa izrade i finalizacije, polako dovodi u pitanje namjeru, odnosno sam naziv strategije, tačnije vremensku odrednicu na koju se referiše. Nadamo se da Vlada i Skupština SBK neće Strategiju razvoja SBK za period 2014-2020, usvojiti na način kako usvajaju programe svog rada – na polovini ili tek pred kraj perioda na koji se odnosi. I nadamo se da će institucije vlasti u SBK u narednom periodu značajno intenzivirati svoj rad i fokusirati se na reformske procese, stimulisanje ekonomskog razvoja, kroz podršku „realnom sektoru“ i rješavanje nagomilanih problema svojih građana.
Ana Lučić
Koordinator za odnose s medijima
ana at ccibh dot org
055 222 111
Karađorđeva 8, Bijeljina