Revitalizacija mjesnih zajednica

Građani BiH su, u bliskoj prošlosti, kao jedan od najčešćeg oblika učešća u procesu donošenja odluka na lokalnom nivou, najčešće koristili MZ –e, kao najprihvatljiviji model ukljuučivanja i ličnog informisanja o stanju u zajednici / Opštini kojoj žive.

Mjenjajući legislativu, te ne ulažući u razvoj i infrastrukturu MZ – a, lokalne vlasti slabile su uticaj istih što je direktno uticalo i na smanjenu infomisanost građana o radu Opština, te dodatnom umanjenju učešća građana. Iz tog razloga, CCI su se uključili u proces revitalizacije MZ –a s ciljem daljnjeg razvoja participatorne demokratije na lokalnom nivou u BiH i jačanju uticaja građana u lokalnim procesima odlučivanja.

Zakon o lokalnoj samoupravi RS mjesne zajednice tretira opcionalno, tj. ostavlja na voljulokalnim vlastima da ih uspostavi na svojoj teritoriji ili ne. Istovremeno, taj Zakon nabraja ključne mehanizme učešća građana i MZ je jedna od ključnih mehanizama. Dakle, jedan od ključnih mehanizama i prema sprovedenim istraživanjima i najčešće korišten uopšte ne mora ni postojati, odnosno ovisi isključivo o volji lokalnih vlasti.

Pored navedenog, a ovo je slučaj i u F BiH, sam rad i funkcionisanje MZ je sve lošiji i na predstavnike istih sve je veći uticaj lokalnih vlasti. Npr. liderstvo je poseban problem. Iako nominalno demokratski izabrani lideri u MZ rijetko imaju dovoljno znanja i sposobnosti da rade svoj posao, a pogotovo je mali broj na koji ne mogu uticati politički močnici. Komunikacija sa ostalim građanima je slaba, a čak veoma mali broj građana zna ko su im lideri.Primjetno je odsustvo pristojnih procesa planiranja – izvještavanja – informisanja – organizovanja – uključivanja građana.Umjesto snaga, liderstvo u Mz je slabost, sve češće politički obojena, jer partije pokušavaju ( i najčešće uspjevaju ) pretvoriti MZ u svoje ćelije agitovanja ( za javni novac ) umjesto javno korisnog oblika uključivanja građana.

Sve rečeno, upućuje na zaključak da imidž MZ u javnosti nema realno uporište u stvarnosti. Prepoznatljivost MZ kao mehanizma učešća građana vuče svoj temelj iz prethodnog sistema i 'navike' građana da idu u MZ kada imaju kakav problem u svojim zajednicama. Ovakvo stanje je problem ali i prilika. Još uvijek visoku javnu prepoznatljivost MZ kao glavnog mehanizma učešća građana, potrebno je iskoristiti i adekvatnim reformskim promjenana utemeljiti u stvarnosti. MZ u ovakvom naslijeđenom i arhaičnom obliku nema snagu da odgovori novim okolnostima u društvu i treba reformu. Reformu svega – nadležnosti, uloge, liderstva, kapaciteta. MZ treba novu snagu da postane stvarni partner lokalnim vlastima u oblikovanju uslova života građana. 

Projekat je podržan od strane FOD BiH.